Μπορώ να θηλάσω μετά από μια κακή αρχή;

Μπορώ να θηλάσω μετά από μια κακή αρχή;

Αν αντιμετωπίσεις από νωρίς προκλήσεις στον θηλασμό, ίσως νιώθεις ότι όλα πάνε στραβά και ότι το όνειρό σου να θηλάσεις το μωρό σου απομακρύνεται όλο και περισσότερο. Ευτυχώς, τα μωρά προσαρμόζονται πολύ εύκολα και είναι ανθεκτικά σε αλλαγές, όπως είσαι κι εσύ ως μητέρα! Όσο περνάει ο καιρός, με υπομονή και, αν είναι απαραίτητο, με εξειδικευμένη βοήθεια, είναι σχεδόν πάντα πιθανό να τα καταφέρεις να επιστρέψεις στον θηλασμό μετά από μια κακή αρχή. Έτσι, μπορείς σχεδόν σίγουρα να δημιουργήσεις μια στενή, ζεστή και χαρούμενη διατροφική σχέση με το μωρό σου, ακόμη κι αν φαίνεται να εξελίσσεται πολύ διαφορετικά από ό,τι περίμενες. Είναι σημαντικό να δράσεις άμεσα, όσο πιο νωρίς εμφανιστούν ενδείξεις ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά. Ωστόσο, ακόμη κι αν περάσουν βδομάδες, πολλά μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο.

Περιπτώσεις προκλήσεων στον θηλασμό από τις πρώτες ημέρες:

• Βίωσες έναν επιπλεγμένο τοκετό. Μωρά που γεννιούνται με τη βοήθεια εμβρυουλκού για παράδειγμα, συνήθως χρειάζονται λίγες μέρες να αναρρώσουν και να τραφούν καλά. Αν χρειάστηκε να πάρεις μεγάλη ποσότητα παυσίπονων κατά τον τοκετό, ίσως το μωρό σου να είναι ληθαργικό τις πρώτες ώρες μετά τη γέννηση.
• Το μωρό σου γεννήθηκε πρόωρο, ή λιποβαρές για την εβδομάδα κύησης. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερες πληροφορίες σε αυτά τα άρθρα από τη La Leche League Great Britain, στα αγγλικά: α) breastfeeding premature babies και β) late preterm babies (για μωρά που γεννήθηκαν μεταξύ 34ης και 37ης εβδομάδες κύησης) και στα ελληνικά, “Θηλάζοντας τα οριακά πρόωρα μωρά” (γαλουχώ, τεύχος 14 – 11/2012, σελ. 17-18)
• Αποχωρίστηκες το μωρό σου μετά τον τοκετό επειδή ένας από τους δύο σας χρειαζόταν ιατρική φροντίδα.
• Το μωρό σου είναι αρκετά ληθαργικό και δεν έχει αρκετή ενέργεια για να θηλάσει. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερες πληροφορίες σε αυτά τα άρθρα: α) sleepy baby (La Leche League Great Britain, αγγλικά )και β) νεογνικός ίκτερος (γαλουχώ, τεύχος 13 – 05/2012, σελ. 24-26).
• Το μωρό σου είναι αρκετά ανήσυχο όταν θηλάζει. Μπορείς να διαβάσεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ και εδώ.
• Ο θηλασμός είναι επίπονος για σένα. Μπορείς να διαβάσεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ.
• Το μωρό σου παρουσιάζει κάποια ανατομική δυσκολία, όπως ο βραχύς χαλινός.
• Το μωρό σου παρουσιάζει αργή πρόσληψη βάρους. Μπορείς να διαβάσεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ.
• Η παραγωγή σου είναι χαμηλότερη απ’ ό,τι θα ήθελες. Μπορείς να διαβάσεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ και εδώ.

Ο χρόνος είναι σύμμαχός σου

Οι γονείς πολλές φορές ανησυχούν ότι αν το μωρό τους δεν θηλάζει καλά ή και καθόλου, τις πρώτες ώρες, μέρες ή εβδομάδες μετά τη γέννησή του, δεν θα μπορέσει να καταφέρει να θηλάσει στη συνέχεια. Αν και ο θηλασμός εντός της πρώτης ώρας μετά τη γέννηση είναι ιδανικός, υπάρχουν πολλές επιπλέον ευκαιρίες για ένα μωρό ώστε να θηλάσει και να βελτιώσει την τεχνική του. Τα πρώιμα ένστικτα του μωρού που βοηθούν στην αναζήτηση και την προσκόλληση του στήθους διαρκούν για τουλάχιστον 2-3 μήνες. Να θυμάσαι πως όσο υπάρχει παραγωγή, πάντα υπάρχει και η πιθανότητα για θηλασμό.

Ας τα πάρουμε με τη σειρά…

Το να προτεραιοποιήσεις τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στον θηλασμό μπορεί να είναι αγχωτικό. Μοιάζει σαν να πρέπει να γίνουν τόσα πολλά, και ίσως αισθάνεσαι ότι πρέπει να τα κάνεις όλα ταυτόχρονα! Είναι βοηθητικό να γνωρίζεις τι είναι επείγον και τι όχι. Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις τι χρειάζεται να κάνεις και με ποια σειρά και πώς είναι καλύτερο να διαχειριστείς τον χρόνο και την ενέργειά σου.

Κατανοώντας το πώς λειτουργεί η παραγωγή σου

Είναι πιθανό να καταφέρεις να επαναγαλακτίσεις, αν προηγουμένως είχες διακόψει ή μειώσει τους θηλασμούς. Είναι μάλιστα εφικτό να θηλάσεις, ακόμη κι αν δεν προηγήθηκε εγκυμοσύνη. Αλλά είναι συνήθως πιο εύκολο να αλλάξεις τη δυναμική της παραγωγής σου, αν έχει προηγηθεί τοκετός καθώς το σώμα σου αναμένεται να ξεκινήσει την παραγωγή γάλακτος μετά τον τοκετό.

Είναι πιο εύκολο να αυξήσεις την παραγωγή σου μέσα στον πρώτο μήνα περίπου από τον τοκετό, όταν το στήθος σου είναι περισσότερο δεκτικό. Μετά τον πρώτο μήνα, είναι συνήθως πιο απαιτητικό, γιατί το σώμα σου δεν αναμένει να αυξήσει την παραγωγή σ’ εκείνη πλέον την περίοδο. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν γυναίκες που κατάφεραν να αυξήσουν την παραγωγή τους και να πετύχουν επαναγαλακτισμό και μετά από αυτή την περίοδο. Αξίζει πάντα να το δοκιμάσεις, αν το επιθυμείς!

Η παραγωγή γάλακτος συνήθως αυξάνεται γρήγορα τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό. Περίπου μέχρι τις 40 μέρες μετά τον τοκετό, οι περισσότερες γυναίκες παράγουν τόσο γάλα όσο χρειάζεται το μωρό τους. Τα μωρά χρειάζονται περίπου την ίδια ποσότητα κάθε μέρα από τον πρώτο μήνα μέχρι τον έκτο μήνα της ζωής τους. Περίπου στους 6 μήνες και καθώς ξεκινούν στέρεες τροφές, η ποσότητα του γάλακτος που χρειάζονται αρχίζει να μειώνεται.

Όταν το μωρό σου γεννιέται, ακόμη κι αν έχει γεννηθεί πρόωρα, το σώμα σου παράγει γάλα. Μετά τον τοκετό, το γάλα θα συνεχίζει να παράγεται, όσο το γάλα αφαιρείται από τους μαστούς. Αν δεν αφαιρείται γάλα από το στήθος σου (με θηλασμό ή με άντληση), η παραγωγή σου θα σταματήσει περίπου μέσα στις επόμενες 2 εβδομάδες. Το στήθος σου θα προσαρμοστεί και θα παράγει όση ποσότητα γάλακτος αφαιρείται από αυτό.

Αν το μωρό σου σιτίζεται καλά και παίρνει τόσο γάλα όσο χρειάζεται για να νιώθει ικανοποιημένο και να αναπτύσσεται καλά, θα συνεχίσεις να παράγεις αρκετό γάλα για το μωρό σου ή για όσα μωρά θηλάζεις, αν έχεις πάνω από ένα!

Όταν το μωρό δεν σιτίζεται καλά και δεν παίρνει το γάλα που χρειάζεται ή δεν θηλάζει καθόλου, ο κίνδυνος είναι ότι το στήθος σου θα προσαρμοστεί στο να παράγει λιγότερο γάλα απ’ ότι χρειάζεται το μωρό σου. Γι’ αυτό, αν ο στόχος σου είναι να θηλάσεις το μωρό σου αποκλειστικά όταν αυτό είναι έτοιμο, είναι ζωτικής σημασίας να σιγουρευτείς ότι αφαιρείς αρκετό γάλα με οποιονδήποτε τρόπο τις πρώτες μέρες και εβδομάδες μετά τον τοκετό. Μπορείς να είσαι σίγουρη ότι παράγεις αρκετό γάλα αν το μωρό μεγαλώνει φυσιολογικά και έχει τις αναμενόμενες βρεγμένες και λερωμένες πάνες, χωρίς να χρειάζεται τίποτα άλλο πέρα από το γάλα σου.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς λειτουργεί η παραγωγή γάλακτος, διάβασε αυτό το άρθρο από τη La Leche League Great Britain.

Γιατί ο θηλασμός ίσως είναι δύσκολος στην αρχή

Ο πιο συνηθισμένος λόγος που ένα μωρό δεν τρέφεται σωστά είναι επειδή δεν προσκολλάται σωστά και βαθιά στο στήθος. Όταν συμβαίνει αυτό, ίσως ο θηλασμός να είναι επώδυνος, οι θηλές σου να τραυματιστούν ή/και να πληγωθούν, ή να παραμορφώνονται όταν βγάζεις το μωρό από το στήθος (π.χ. να παίρνει η θηλή το σχήμα ενός καινούργιου κραγιόν). Εξειδικευμένη υποστήριξη στον θηλασμό συνήθως βοηθά στις περισσότερες περιπτώσεις.

Ένας άλλος συνηθισμένος λόγος που ένα μωρό δεν τρέφεται καλά είναι όταν δεν έχει αρκετή ενέργεια. Ίσως ξεκινά δυναμικά τον θηλασμό και τρέφεται καλά για λίγα λεπτά, αλλά κουράζεται γρήγορα πριν λάβει την ποσότητα του γάλακτος που χρειάζεται. Σε αυτήν την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται πρόωρα μωρά, μωρά που γεννήθηκαν μετά από έναν δύσκολο τοκετό, μικροσκοπικά μωρά, μωρά που έχουν ίκτερο, διάφορους τύπους κοντού χαλινού ή κάποια ασθένεια. Τα μωρά αυτά χρειάζονται περισσότερο χρόνο και υποστήριξη (και ιατρική αγωγή, κατά περίπτωση) μέχρι να είναι έτοιμα να θηλάσουν σωστά.

Κάποιες μητέρες ίσως χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη για να ξεκινήσουν τον θηλασμό και ένα πολύ μικρό ποσοστό δεν μπορεί να παράγει όσο γάλα χρειάζεται το μωρό τους. Ορισμένοι λόγοι που ίσως συμβαίνει αυτό είναι οι εξής:

• Ιστορικό υπογεννητικότητας λόγω ορμονικών διαταραχών.
• Προηγούμενο χειρουργείο στο στήθος, ειδικά αν πρόκειται για μειωτική στήθους.
• Υποπλασία στήθους/ανεπάρκεια αδενικού ιστού (IGT). Οι μαστοί μπορεί να είναι ασυνήθιστα μικροί, ανόμοιοι στο μέγεθος ή μεγάλοι και λεπτοί με μεγάλο κενό ανάμεσά τους. Ίσως δεν υπήρξε κάποια αλλαγή μεγέθους στο στήθος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά τον τοκετό.
• Μεγάλη απώλεια αίματος μετά τον τοκετό – τόση ώστε να μην νιώθεις καλά.
• Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
• Αρρύθμιστος θυροειδής (υπό- ή υπερ-θυροειδισμός)
• Ίσως έχεις ακούσει ότι το να είσαι υπέρβαρη ή παχύσαρκη (με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30) μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα θηλασμού. Δεν είναι ξεκάθαρο αν το να έχεις υψηλό ΔΜΣ από μόνο του αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τον θηλασμό, αλλά πολλές γυναίκες με υψηλό ΔΜΣ θηλάζουν εύκολα. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι κάποιες καταστάσεις που σχετίζονται με υψηλό ΔΜΣ, όπως ο διαβήτης και το μεταβολικό σύνδρομο, μπορούν να οδηγήσουν στην καθυστέρηση του ώριμου γάλακτος (όταν αυξάνεται και σε ποσότητα) κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών μετά τον τοκετό. Αυτό από μόνο του μπορεί να είναι μια πρόκληση για τον θηλασμό.

Αν έχεις οποιονδήποτε παράγοντα κινδύνου για κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις, είναι σημαντικό να αναζητήσεις εξειδικευμένη βοήθεια για τον θηλασμό, ώστε να έχεις την καλύτερη δυνατή αρχή. Μπορείς να βρεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ και εδώ.

Αν έχεις προσπαθήσει να κάνεις όσα μπορείς με το να:

• Βοηθήσεις το μωρό σου να προσκολληθεί βαθιά στο στήθος.
• Θηλάζεις τουλάχιστον 8-12 φορές το 24ωρο.
• Κρατάς ενεργό το ενδιαφέρον του μωρού σου στο στήθος κάνοντας συμπιέσεις ή εναλλάσσοντας μαστούς όταν αυτό το μωρό σταματά να θηλάζει ενεργά (δες περισσότερα εδώ)

…αλλά το μωρό σου δεν αναπτύσσεται όπως αναμένεται ή υπάρχουν άλλοι λόγοι που σε κάνουν να πιστεύεις ότι το μωρό σου δεν παίρνει όσο γάλα χρειάζεται, τότε είναι σημαντικό να ξεκινήσεις να αντλείς το γάλα σου. Κλείσε ραντεβού με τον παιδίατρο που παρακολουθεί το μωρό σου για να το εξετάσει. Τα περισσότερα μωρά που έχουν μια πιο αργή ανάπτυξη συνήθως είναι υγιή, αλλά κάποιες φορές η χαμηλή πρόσληψη βάρους ίσως υποδηλώνει κάποια ασθένεια, οπότε είναι σημαντικό να εξεταστεί και να αποκλεισθεί αυτή η πιθανότητα.

Αλλάζοντας κατεύθυνση

Όταν ένα μωρό θηλάζει μεν αλλά όχι αποτελεσματικά και αναπτύσσεται αργά, ίσως είναι αγχωτικό να περνάς όλο και περισσότερο χρόνο με το να θηλάζεις το μωρό σου, καθώς δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος:

• Επειδή δεν αφαιρείται αρκετό γάλα, η παραγωγή μειώνεται.
• Επειδή η παραγωγή μειώνεται, το μωρό δυσκολεύεται να αφαιρέσει ικανοποιητικά το γάλα.
• Επειδή το μωρό πίνει λιγότερη ποσότητα γάλακτος απ’ ότι χρειάζεται, η ενέργειά του μειώνεται.
• Επειδή θηλάζει με λιγότερη ενέργεια, ο θηλασμός γίνεται λιγότερο αποδοτικός και λιγότερη ποσότητα γάλακτος αφαιρείται από τον μαστό.

Η άντληση (με το χέρι ή το θήλαστρο) δημιουργεί έναν θετικό κύκλο:

• Επειδή περισσότερο γάλα αφαιρείται από τον μαστό, παράγεται περισσότερο γάλα.
• Επειδή η παραγωγή αυξάνεται, είναι πιο εύκολο για το μωρό να θηλάσει.
• Επειδή το μωρό πίνει περισσότερο γάλα, η ενέργειά του αυξάνεται.
• Επειδή το μωρό σου θηλάζει με περισσότερη ενέργεια, ο θηλασμός γίνεται πιο αποτελεσματικός και περισσότερο γάλα αφαιρείται από τον μαστό.

Πώς θα καταλάβω αν το μωρό θηλάζει ενεργά;

Αν το μωρό σου θηλάζει πολλή ώρα αλλά δεν αναπτύσσεται όπως αναμένεται, ίσως να χρειαστεί να περιορίσεις τον χρόνο που θηλάζεις για να σου μένει χρόνος να αντλείς. Μπορείς να καταλάβεις αν το μωρό σου θηλάζει ενεργά όταν ακούς βαθιές ρουφηξιές και καταπόσεις μετά από 1-2 ρουφηξιές. Όταν βλέπεις το μωρό να καταπίνει μετά από 3 ρουφηξιές ή και περισσότερες, τότε δεν θηλάζει ενεργά και θα είναι πιο αποτελεσματικό αν ολοκληρώσεις τον θηλασμό και αντλήσεις γάλα. Ένα μωρό που θηλάζει «όλη την ώρα» ίσως κοιμάται και δεν θηλάζει ενεργά για αρκετή ώρα (μικρές ρουφηξιές και πολύ λίγες καταπόσεις).

Χρειάζεται να αντλώ γάλα;

Η άντληση θα προστατέψει την παραγωγή σου με το να αφαιρείται περισσότερο γάλα από τους μαστούς σου απ’ ό,τι το μωρό σου μπορεί να αντλήσει από μόνο του. Αν ο στόχος σου είναι να προσφέρεις το γάλα σου στο μωρό σου, τότε άντλησε όσο περισσότερο γάλα μπορείς ώστε το μωρό σου να αναπτύσσεται φυσιολογικά και να φαίνεται ικανοποιημένο με το γάλα σου.

Πόσο συχνά «πρέπει» να αντλώ;

Αν το μωρό σου παίρνει την περισσότερη ποσότητα γάλακτος από το στήθος σου, τότε ίσως να χρειάζεται να αντλείς 1-2 φορές την ημέρα. Την επόμενη φορά που θα ζυγίσετε το μωρό και συνεχίζει να παρουσιάζει αργή πρόσληψη βάρους, τότε αύξησε τον αριθμό των αντλήσεων.

Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην ποσότητα του γάλακτος που το μωρό σου μπορεί να πιει από το στήθος και της ποσότητας που το μωρό σου χρειάζεται, θα χρειαστεί να αντλείς πιο συχνά, αν ο στόχος σου είναι να πίνει αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο το δικό σου γάλα. Αν το μωρό σου δεν θηλάζει καθόλου, θα χρειαστεί να αντλείς τουλάχιστον 8-12 φορές το 24ωρο, το οποίο είναι και η συχνότητα με την οποία τα περισσότερα μωρά θηλάζουν.

Δεν είναι απαραίτητο να αντλείς συγκεκριμένες ώρες (τα περισσότερα μωρά δεν τρέφονται με πρόγραμμα), αλλά όποτε μπορείς. Το σημαντικό είναι οι φορές που αντλείς μέσα στο 24ωρο – το πότε θα το κάνεις το αποφασίζεις εσύ. Δοκίμασε να δεις τι σου ταιριάζει καλύτερα. Είναι εντάξει αν θέλεις να κάνεις ένα διάλειμμα για λίγες ώρες για να κοιμηθείς! Περισσότερες και μικρότερης συχνότητας αντλήσεις συχνά έχουν καλύτερα αποτελέσματα από λίγες και μεγαλύτερης διάρκειας. Είναι εντάξει αν χρειαστεί να σταματήσεις στη μέση της άντλησης, για να κάνεις κάτι άλλο. Ίσως παρατηρήσεις μια νέα ροή γάλακτος, όταν ξεκινήσεις ξανά. Ακόμη κι αν έχεις διαθέσιμα μόνο λίγα λεπτά, αξίζει να αντλήσεις έστω και για λίγο.

Χρειάζεται να αντλώ με συγκεκριμένο τρόπο;

Για τις περισσότερες γυναίκες, το καλύτερο εργαλείο για να κάνουν πολλές αντλήσεις (πάνω από 1-2 φορές την ημέρα) είναι ηλεκτρικό θήλαστρο νοσοκομειακού τύπου, διπλής άντλησης. Τα χειροκίνητα ή μονής άντλησης θήλαστρα ίσως δεν αρκούν γι’ αυτόν τον σκοπό, αν και μερικές γυναίκες έχουν καταφέρει να αντλήσουν ικανοποιητική ποσότητα και με αυτού του είδους τα θήλαστρα ή ακόμη και με άμελξη με το χέρι. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς να αντλείς εδώ.

Κι αν χρειαστεί να αντλώ για περισσότερο καιρό;

Οι μητέρες που χρειάζεται να αντλούν γάλα περισσότερο από τις πρώτες εβδομάδες ίσως διαπιστώσουν ότι μπορούν να μειώσουν τον αριθμό των αντλήσεων που κάνουν, συνεχίζοντας να βγάζουν την ίδια ποσότητα γάλακτος. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα γι’ αυτό, το οποίο αποκαλείται «ο μαγικός αριθμός», εδώ και να δεις τον λόγο που αυτός ποικίλει ανάμεσα στις γυναίκες εδώ. Κάποιες μητέρες μπορούν να αντλήσουν την ποσότητα γάλακτος που χρειάζονται με το να αντλούν 2 ή 3 φορές στο 24ωρο! Κάποια μωρά τρέφονται αποκλειστικά με μητρικό γάλα από αντλήσεις. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερο γι’ αυτό σε αυτό το βιβλίο: “Exclusively Pumping Breastmilk”.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς να αυξήσεις την παραγωγή σου, μπορείς να διαβάσεις στον Οδηγό Επαναγαλακτισμού.

2. Κράτησε το μωρό σου χορτάτο.

Τα μωρά πάντα τρέφονται όσο καλύτερα μπορούν – δεν υπάρχουν «τεμπέλικα» μωρά ή μωρά «που δεν συνεργάζονται»! Αν ο θηλασμός δεν πηγαίνει ακόμη καλά, είναι επειδή είναι δύσκολο για το μωρό σου αυτή τη στιγμή. Χρειάζεται επιπλέον υποστήριξη με τον θηλασμό μέχρι να είναι σε θέση να τα καταφέρει τελείως από μόνο του.

Αν το μωρό σου είναι σε θέση να κάνει την περισσότερη δουλειά οι συμπιέσεις στήθους ή οι συχνές εναλλαγές μαστών όταν δεν θηλάζει ενεργά το μωρό σου, ίσως είναι ό,τι χρειάζεσαι για να το βοηθήσεις να συνεχίσει τον θηλασμό.

Αν το μωρό σου δεν είναι σε θέση να πιει την ποσότητα γάλακτος που χρειάζεται από το στήθος, ακόμη και με βοήθεια, τότε θα χρειαστεί συμπλήρωμα γάλακτος, τουλάχιστον προς το παρόν.

Πόσο γάλα χρειάζεται ένα μωρό;

Τις πρώτες 24 ώρες της ζωής του, ένα μωρό χρειάζεται κατά μέσο όρο 7 mL (ή 1 ½ κουταλιά του γλυκού) γάλα ανά γεύμα. Αυτό σχεδόν διπλασιάζεται κάθε μέρα και για τις πρώτες μέρες. Αν αντλείς γάλα, για παράδειγμα επειδή το μωρό σου γεννήθηκε πρόωρο, θα σε βοηθήσει να γνωρίζεις ότι ο στόχος θα πρέπει να είναι:

• 500 mL γάλακτος το 24ωρο από 10 ημερών
• 750 mL γάλακτος το 24ωρο από 2 έως 3 εβδομάδων και μετά

Κάποια μωρά χρειάζονται μεγαλύτερη και κάποια λιγότερη ποσότητα γάλακτος. Τα παραπάνω νούμερα είναι ακριβώς αυτό: ένας μέσος όρος. Κάποια μωρά ίσως χρειάζονται μέχρι και 1300 mL γάλα το 24ωρο.

Αν το μωρό σου γεννήθηκε πρόωρα, ίσως χρειάζεται λιγότερη ποσότητα γάλακτος από την προαναφερθείσα, αλλά το να γνωρίζεις τις παραπάνω ποσότητα ίσως σε βοηθήσει για όταν φτάσει το μωρό σου στη διορθωμένη ηλικία. Είναι σημαντικό να έχεις ως στόχο αυτά τα νούμερα τουλάχιστον τις πρώτες εβδομάδες (αν ο στόχος σου είναι ο αποκλειστικός θηλασμός ή το να προσφέρεις αποκλειστικά το γάλα στο μωρό σου) επειδή όσο περνάει ο καιρός είναι πιο δύσκολο να αυξήσεις την παραγωγή σου. Είναι βοηθητικό να κρατάς σημειώσεις σχετικά με το πόση ποσότητα αντλείς, ώστε να δεις πώς αλλάζουν τα πράγματα όσο περνάνε οι μέρες. Αν δεν αντλείς την παραπάνω ποσότητα ακόμη, είναι σημαντικό να αναζητήσεις εξειδικευμένη υποστήριξη άμεσα.

Ποιες είναι οι επιλογές μου αν χρειαστεί συμπλήρωμα το μωρό μου;

Η πρώτη σου επιλογή, αν χρειαστεί να δώσεις συμπλήρωμα στο μωρό σου, είναι πάντα το δικό σου αντλημένο γάλα, καθώς είναι ειδικά σχεδιασμένο για το μωρό σου. Η δεύτερη επιλογή είναι το γάλα δότριας. Η πιο ασφαλής οδός για να λάβεις γάλα δότριας είναι από μια πιστοποιημένη τράπεζα γάλακτος. Όταν τα παραπάνω δεν είναι διαθέσιμα στις ποσότητες που απαιτούνται, τότε ίσως να χρειαστεί να δοθεί τυποποιημένο γάλα για βρέφη.

Τυποποιημένο γάλα για βρέφη

Όταν ανυπομονείς να θηλάσεις το μωρό σου, ίσως αισθανθείς αποκαρδιωμένη αν συνειδητοποιήσεις ότι χρειάζεται να δώσεις κάποια ποσότητα τυποποιημένου γάλακτος. Ίσως ακόμη και να αναρωτιέσαι αν αξίζει η προσπάθεια να συνεχίσεις τον θηλασμό ή τι θα συμβεί αν το μωρό σου δείξει προτίμηση στο τυποποιημένο γάλα. Ίσως βρεις βοηθητικό να σκέφτεσαι το τυποποιημένο γάλα για βρέφη ως ένα είδος φαρμακευτικής αγωγής που χρειάζεται να λάβει το μωρό σου για να πάρει την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζεται, ώστε να θηλάσει εν τέλει καλά. Μπορείς να βρεις χρήσιμες πληροφορίες εδώ. Είναι συχνά πολύ πιθανό να μειώσεις την ποσότητα του τυποποιημένου γάλακτος που πίνει το μωρό σου, όσο το ίδιο το μωρό τα καταφέρνει καλύτερα με τον θηλασμό και η παραγωγή σου αυξάνεται. Αν χρειάζεται να δώσεις τυποποιημένο γάλα για βρέφη στο μωρό σου για όλο το διάστημα που θα θήλαζε αποκλειστικά, ίσως μπορέσεις να το μειώσεις όταν ξεκινήσουν οι στέρεες τροφές, δηλαδή περίπου στους 6 μήνες.

Πώς μπορώ να δώσω το συμπλήρωμα στο μωρό μου;

Υπάρχουν πολλές επιλογές για να δώσεις το συμπλήρωμα στο μωρό σου. Μπορείς να βρεις περισσότερες πληροφορίες στο Ευρετήριό μας στο λήμμα «Εναλλακτικά μέσα σίτισης».

3. Κράτησε το μωρό σου κοντά σου.

Ο θηλασμός δεν είναι μόνο γάλα – δίνει την δυνατότητα σε σένα και το μωρό σου να έχετε περισσότερη ώρα για άγγιγμα, να κοιτάζετε ο ένας τον άλλον και να απολαμβάνετε τον χρόνο που περνάτε μαζί. Όλα αυτά, και πολύ περισσότερο από το ίδιο το γάλα, είναι αυτά που χτίζουν έναν ισχυρό δεσμό μεταξύ μιας μαμάς που θηλάζει και του μωρού της. Η μητέρα είναι ικανή να χτίσει ισχυρό δεσμό με το μωρό της και με άλλους τρόπους σίτισης.

Η επαφή δέρμα με δέρμα είναι ένας υπέροχος τρόπος για να συνδεθεί το μωρό σου με τους σημαντικούς ανθρώπους που υπάρχουν στη ζωή του. Τα μωρά που δέχονται επαφή δέρμα με δέρμα είναι πιο ήρεμα, έχουν καλύτερη θερμοκρασία σώματος, κλαίνε λιγότερο και έχουν πιο σταθερό καρδιακό ρυθμό και ρυθμό αναπνοής από τα μωρά που φασκιώνονται. Προστατεύονται, επίσης, από ασθένειες με το να έρχονται σε επαφή με τα «καλά» βακτήρια που υπάρχουν στο δέρμα μας. Εξάλλου, είναι υπέροχο συναίσθημα να έχεις το μωρό σου αγκαλιά! Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για τη μαγεία του να κρατάς το μωρό σου σε επαφή δέρμα με δέρμα εδώ.

Το να φοράς το μωρό σου σε έναν μάρσιπο ή σλινγκ είναι ένας υπέροχος τρόπος να το κρατήσεις κοντά σου, ενώ κάνεις άλλα πράγματα στην καθημερινότητά σου. Το να φοράς το μωρό σου, τού προσφέρει πολλά οφέλη, όπως περισσότερα ερεθίσματα από το περιβάλλον, φυσική δραστηριότητα και λιγότερο κλάμα. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα σχετικά με το θέμα εδώ και εδώ.

Όταν ο θηλασμός σού δημιουργεί άγχος

Όταν ο θηλασμός είναι δύσκολος για το μωρό σου, μπορεί να γίνει αρκετά στρεσογόνος και για τους δυο σας. Τα μωρά που είχαν μια αγχωτική εμπειρία στο στήθος, μπορεί να δημιουργήσουν αρνητική συσχέτιση με τον θηλασμό. Αυτό μπορεί να γίνει, για παράδειγμα:

• Όταν το μωρό πονάει ή νιώθει δυσφορία μετά τον τοκετό.
• Όταν κρατάς ένα πιο ευαίσθητο μωρό με τρόπο που δεν του αρέσει.
• Όταν η παραγωγή σου είναι χαμηλή ή το μωρό έχει κάποιον ανατομικό περιορισμό που οδηγεί σε ρηχή προσκόλληση.

Ένα μωρό που βρίσκει τον θηλασμό δύσκολο, μπορεί να γίνει ανήσυχο:

• Όταν θηλάζει πολύ λίγο, λόγω μειωμένης ροής.
• Στην αρχή του θηλασμού, όταν το γάλα δεν έχει μεγάλη ροή.
• Όταν δοκιμάζεις διαφορετική στάση θηλασμού.
• Γενικά, όταν του προσφέρεις να θηλάσει.
• Όταν βλέπει το στήθος.

Όταν ο θηλασμός δεν λειτουργεί σωστά, κάποια μωρά μπορεί να συνδέσουν το στήθος με το αίσθημα της πείνας και του εκνευρισμού. Μπορεί να αναπτύξουν προτίμηση για κάποια άλλη μέθοδο σίτισης, όπως το μπουκάλι, ειδικά αν το συσχετίσουν με το αίσθημα της πληρότητας και της ικανοποίησης.

Αν βρίσκεσαι με το μωρό σου σε μια τέτοια κατάσταση, ίσως χρειάζεσαι μια «παύση θηλασμού». Μπορείς να διακόψεις για μερικές μέρες, ενώ αντλείς το γάλα σου για να διατηρήσεις την παραγωγή σου και να προσφέρεις το αντλημένο γάλα στο μωρό σου. Όταν είστε και οι δύο έτοιμοι, δοκιμάζεις ξανά.

Κάνε τον θηλασμό μια ευχάριστη εμπειρία στο στήθος

Παρ’ όλη τη δύσκολη αρχή με τον θηλασμό, το μωρό σου μπορεί ακόμη να ανακαλύψει ότι ο θηλασμός απευθείας από το στήθος μπορεί να είναι ένα ευχάριστο σημείο, όπου μπορεί να ηρεμεί, να χαλαρώνει και να μένει ικανοποιημένο. Ακολουθούν κάποιες ιδέες που μπορείς να δοκιμάσεις:

• Αν το μωρό σου αρνείται να θηλάσει, δοκίμασε να το βάλεις στο στήθος ενώ είναι ήρεμο και συνεργάσιμο, παρά όταν πεινάει ή είναι ανήσυχο. Αν το μωρό σου πίνει κάποιο συμπλήρωμα, μπορείς να δώσεις με ένα ποτήρι σίτισης ή μπουκάλι, μια μικρή ποσότητα από το συμπλήρωμα πριν βάλεις το μωρό στο στήθος για θηλασμό, προκειμένου να ολοκληρώσει το γεύμα του στο στήθος.
• Θήλασε σε ημικλινή στάση. Αυτό επιτρέπει στο μωρό σου να πάρει την πρωτοβουλία στον θηλασμό, βρίσκοντας τη στάση θηλασμού που του ταιριάζει και βελτιώνοντας την προσκόλλησή του στο στήθος. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει πολύ καλά σε μωρά που υπό άλλες συνθήκες νιώθουν να «πιέζονται» να μπουν στο στήθος.
• Αν δίνεις συμπλήρωμα, δοκίμασε να το δώσεις με το μωρό σου να είναι κοντά στο στήθος σου και σε στάση θηλασμού που ευνοεί την επαφή δέρμα με δέρμα.
• Σκέψου μήπως η χρήση συστήματος χορήγησης συμπληρώματος στο στήθος είναι μια καλή εναλλακτική για εσάς, ώστε το μωρό σου να πίνει παράλληλα την ποσότητα που χρειάζεται για τη σίτισή του, ενώ ταυτόχρονα δίνεται ερέθισμα στον μαστό σου. Αυτή η ιδέα μπορεί να βοηθήσει πολύ όταν προσπαθείς να αυξήσεις την παραγωγή σου.
• Ολοκλήρωση θηλασμού και ύπνος (breast–sleeping). Άφησε το μωρό σου να ολοκληρώσει τον θηλασμό και να αποκοιμηθεί πάνω στο στήθος. Ακόμη και τα μωρά που μπορεί να πίνουν το γάλα τους σε κύπελλο σίτισης ή μπουκάλι μπορούν να απολαύσουν αυτήν την εμπειρία ύπνου.
• Κάνε ένα μπάνιο με το μωρό σου. Ο χαμηλός φωτισμός και η χαλαρωτική μουσική μπορεί να βοηθήσουν στη δημιουργία μιας ωραίας ατμόσφαιρας! Κάποια μωρά θα βρουν από μόνα τους τον δρόμο για το στήθος και τον θηλασμό, και ακόμη κι αν δεν δέχονται το στήθος, κάνοντας μπάνιο μαζί του μπορείς να του δείξεις ότι το να είναι κοντά στο στήθος είναι μια χαλαρή και ωραία εμπειρία.
• Σκέψου τη συγκοίμηση με το μωρό σου. Κάποια μωρά δέχονται το στήθος και θηλάζουν πιο εύκολα στον ύπνο τους, ειδικά αν το στήθος είναι σε κοντινή απόσταση για να μυρίσουν και να το νιώσουν όταν πάνε να ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αν αυτό είναι κάτι που ταιριάζει σ’ εσένα και την οικογένειά σου, πάντα να έχεις κατά νου τους κανόνες ασφαλούς συγκοίμησης πριν την πραγματοποιήσεις. Ποτέ δεν είναι ασφαλές να κοιμάσαι μαζί με το μωρό σου στον καναπέ ή σε καρέκλα.

Τα μωρά είναι σχεδιασμένα για να θηλάσουν

Ο θηλασμός αποτελεί μια σημαντική συμπεριφορά προς την επιβίωση και όλα τα υγιή μωρά θα συνεχίσουν στην προσπάθεια για αρκετές εβδομάδες μετά τη γέννησή τους. Όσο περισσότερο διατηρείς την παραγωγή σου και το μωρό σου τρέφεται, εσύ και το μωρό σου έχετε άπλετο χρόνο για να μάθετε την τέχνη του θηλασμού. Θα βρείτε τη σχέση θηλασμού που ταιριάζει καλύτερα για εσάς τους δύο, ακόμη κι αν δεν είναι ακριβώς ό,τι είχες φανταστεί πριν τον ερχομό του παιδιού σου. Μια επιτυχής σχέση θηλασμού μπορεί να παίρνει πολλές και διαφορετικές μορφές για κάθε οικογένεια.

Η αναζήτηση εξειδικευμένης υποστήριξης μπορεί να βοηθήσει, όπως ίσως θα έχεις ακούσει από άλλες μητέρες που είχαν μια κακή αρχή στον θηλασμό και βρήκαν τον τρόπο να την ξεπεράσουν. Οι Ομάδες της La Leche League καλωσορίζουν όλους τους γονείς είτε το μωρό τους θηλάζει αποκλειστικά είτε προσπαθούν γι’ αυτό. Μην αισθάνεσαι άβολα αν χρειαστεί να δώσεις κάποιο συμπλήρωμα, με όποιον τρόπο κι αν έχεις επιλέξει να το κάνεις, αν βρίσκεσαι σε μια Συνάντηση της La Leche League! Θα χαρούμε πολύ να γνωρίσουμε εσένα και το μωρό σου. Βρες την κοντινή ομάδα στην περιοχή σου εδώ και δες αν υπάρχουν προγραμματισμένες δια ζώσης Συναντήσεις εδώ.

Μετάφραση από: Getting breastfeeding on track after a difficult start – the “3 Keeps” | LLL  Great Britain

Μετάφραση & Προσαρμογή στα Ελληνικά: Έλενα Γκίκα, Σύμβουλος Θηλασμού La Leche League International

Επιμέλεια: Εύα Δουκάκη, Σύμβουλος Θηλασμού La Leche League International