loader image

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

“Το μωρό μου θηλάζει όλο το βράδυ και νιώθω το στήθος μου άδειο – μήπως έχει τελειώσει το γάλα μου;”

“Κάθε φορά που προσπαθώ να αφήσω το μωρό μου κάτω για να κοιμηθεί, κλαίει! Τι κάνω λάθος;”

“Γιατί το μωρό μου κλαίει κάποιες φορές στο στήθος, ενώ φαίνεται να πεινάει;”

Αν έχετε αναρωτηθεί κάτι τέτοιο τις πρώτες τρελές εβδομάδες της μητρότητας, είστε στο σωστό μέρος! Οι περισσότεροι νέοι γονείς, αν δεν έχουν ξαναβρεθεί πολύ κοντά σε νεογέννητα μωρά, εκπλήσσονται και μερικές φορές μπερδεύονται από το πόσο επίμονα χρειάζεται το μωρό τους να το κρατούν και να το παρηγορούν. Κάποιες φορές, μπορεί να μοιάζει εξουθενωτικό ή ακόμη να φαίνεται πως, ό,τι κι αν κάνετε, τίποτα δεν πετυχαίνει. Τα μωρά που βλέπουμε στην τηλεόραση μπορεί να κοιμούνται ήσυχα στο κρεβατάκι τους ανάμεσα στα γεύματα, αλλά τα πραγματικά μωρά συνήθως δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτό!

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες πληροφορίες που μπορεί να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τη συμπεριφορά του μωρού σας και να καταλάβετε αν υπάρχει κάτι που πρέπει να διορθωθεί ή αν το μωρό σας κάνει απλώς ό,τι κάνουν όλα τα φυσιολογικά μωρά. Αν δεν έχετε γεννήσει ακόμα, το άρθρο αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να προετοιμαστείτε για το τι να περιμένετε, και να αξιοποιήσετε το διάστημα αυτό προς όφελός σας!

Αυτό το άρθρο αναφέρεται στη φυσιολογική συμπεριφορά των νεογέννητων και προϋποθέτει ότι το μωρό σας είναι τελειόμηνο, υγιές, ότι τρέφεται καλά και αναπτύσσεται κανονικά. Αν το μωρό σας γεννήθηκε πρόωρα, αν δεν είναι καλά στην υγεία του ή αν δεν είστε σίγουρες αν το μωρό σας τρέφεται ή αναπτύσσεται καλά, παρακαλούμε συμβουλευτείτε άτομα ειδικά εκπαιδευμένα πάνω στον θηλασμό, όπως τη μαία σας, τον γιατρό σας, ή κάποιον Σύμβουλο Θηλασμού.

Τα παρακάτω είναι ένας (μη εξαντλητικός) κατάλογος ενδείξεων για το ότι θα μπορούσε να συμβαίνει κάτι πέραν του αναμενόμενου για ένα νεογέννητο:

  • οι κενώσεις του μωρού σας είναι λιγότερες από τις αναμενόμενες (What’s in a nappy? – Άρθρο της LLLGB με εικόνες),
  • το μωρό σας χάνει περισσότερο από το 7% του βάρους γέννησης μέχρι την 5η ημέρα ή συνεχίζει να χάνει βάρος μετά την 5η ημέρα,
  • το μωρό σας βάζει κατά μέσο όρο λιγότερο από 20-30 γραμμάρια την ημέρα μετά την 5η ημέρα,
  • το μωρό σας δεν ξυπνάει τουλάχιστον 8-12 φορές το 24ωρο για να φάει,
  • το μωρό σας φαίνεται να πονάει,
  • το μωρό σας κλαίει απαρηγόρητα για ώρες, ακόμη και στην αγκαλιά σας,
  • το μωρό σας εμφανίζει σημεία ξηροδερμίας/έκζεμα ή συριγμό (:σφύριγμα κατά την αναπνοή),
  • το μωρό σας έχει πράσινα/ βλεννώδη κόπρανα ή αίμα στα κόπρανά του,
  • ο θηλασμός είναι επώδυνος για εσάς και δεν βελτιώνεται,
  • το μωρό σας είναι συχνά δυσαρεστημένο ή απογοητευμένο στο στήθος,
  • το μωρό σας θηλάζει συχνά, για περισσότερο από 40 λεπτά ανά στήθος ή δεν σταματάει να θηλάζει μέχρι να το απομακρύνετε εσείς από το στήθος.

Εάν ισχύει κάτι από τα παραπάνω για εσάς, ζητήστε περαιτέρω βοήθεια από τον επαγγελματία υγείας που παρακολουθεί το μωρό, από κάποιον Πιστοποιημένο Σύμβουλο Γαλουχίας IBCLC, μία Σύμβουλο Θηλασμού της La Leche League ή άλλον επαγγελματία, ειδικά εκπαιδευμένο πάνω στον θηλασμό.

Περίοδοι γκρίνιας

Πολλά μωρά, εκτός από τις ώρες που τρώνε, κοιμούνται την περισσότερη ώρα της μέρας, κατά τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννησή τους. Αυτός μπορεί να είναι ο τρόπος της φύσης να αφήσει τόσο τη μητέρα όσο και το μωρό να ανακάμψουν από την εμπειρία της γέννησης.

Γύρω στις 10-14 ημέρες, όμως, το μωρό σας μπορεί να “ξυπνήσει”, μερικές φορές αρκετά ξαφνικά, και μπορεί και να σοκαριστείτε από την αλλαγή! Από εδώ και στο εξής, το μωρό σας θα περνά όλο και περισσότερο χρόνο ξύπνιο. Κάποιες φορές, μπορεί να νιώθετε σαν να χρειάζεται να καταβάλλετε προσπάθεια για να καταλάβετε τι χρειάζεται και να το βοηθήσετε να ξανακοιμηθεί.

Πολλά βρέφη περνούν μια “περίοδο γκρίνιας” για κάποιες ώρες μέσα στη μέρα, οπότε και χρειάζονται κάποιον να τα ηρεμίσει και να τα καθησυχάσει. Αυτό συμβαίνει συνήθως, αν και όχι πάντα, αργά το απόγευμα και στο ξεκίνημα της νύχτας, και τείνει να γίνεται πιο έντονο με την πάροδο των εβδομάδων. Το αποκορύφωμα του κλάματος παρατηρείται γύρω στις 6-8 εβδομάδες.

“Γιατί τα μωρά χρειάζονται τόση βοήθεια το βράδυ

Πολλές έγκυες παρατηρούν ότι το αγέννητο μωρό τους φαίνεται να είναι πιο δραστήριο όταν εκείνες ξαπλώνουν για ύπνο. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν σταματήσει να περπατούν άρα και να νανουρίζουν το μωρό τους για να κοιμηθεί!

Είναι σύνηθες για τα νεογέννητα μωρά να συνεχίζουν αυτό το μοτίβο βραδινής εγρήγορσης κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων μετά τη γέννηση. Μέχρι τις 6 εβδομάδες περίπου, τα περισσότερα μωρά μαθαίνουν ότι η νύχτα είναι για ύπνο και (αν και πιθανότατα συνεχίζουν να θέλουν να τρώνε τη νύχτα για πολλούς μήνες ακόμα), θα αρχίσουν να ηρεμούν και να κοιμούνται πιο γρήγορα μετά το τάισμα. Ένας ήπιος τρόπος να βοηθήσετε το μωρό σας να μάθει τη διαφορά ανάμεσα στη νύχτα και την ημέρα, είναι να το βγάζετε έξω στο φως της ημέρας, ιδίως το πρωί, και να έχετε τα φώτα χαμηλωμένα τη νύχτα.

Ένας άλλος λόγος που τα μωρά είναι ανήσυχα στο τέλος της ημέρας είναι γιατί ο εγκέφαλός τους μοιάζει “να έχει πάρει φωτιά”! Ο εγκέφαλος των μωρών αναπτύσσεται εκπληκτικά γρήγορα, για την ακρίβεια, διπλασιάζεται σε μέγεθος κατά τον πρώτο χρόνο. Κάθε μέρα, τα μωρά δέχονται πολλές νέες πληροφορίες και εμπειρίες και μέχρι το βράδυ έχουν διεγερθεί τόσο πολύ από τις προσλαμβάνουσες όλης της ημέρας, που τους παίρνει πολύ χρόνο για να ηρεμήσουν και να μπορέσουν να κοιμηθούν.

Σε πολυάσχολες οικογένειες, με παιδιά και άλλους ενήλικες που επιστρέφουν στο τέλος της ημέρας, τα μωρά μπορεί και να βρίσκουν όλη αυτή την επιπλέον δραστηριότητα υπερβολική. Και αν όλη την ημέρα ήσασταν μόνη εσείς με το μωρό, μέχρι το βράδυ μπορεί να νιώθετε και εσείς εξαντλημένες και να έχετε ανάγκη από φροντίδα και περιποίηση, όπως ακριβώς και το μωρό σας! Σε αντίθεση με τους ενήλικες, τα μωρά δεν μπορούν απλώς να “κατεβάσουν διακόπτες” και να χαλαρώσουν- χρειάζονται πολλή βοήθεια από ήρεμους και στοργικούς ενήλικες για να το καταφέρουν.

Μητρικός θηλασμός – κάτι περισσότερο από γάλα

Ο θηλασμός παρέχει στα μωρά πολύ περισσότερα από σκέτο γάλα. Ένα ταραγμένο μωρό αναζητά το στήθος της μαμάς του, επειδή ο ρυθμός του θηλασμού, η εγγύτητα και η ασφάλεια της αγκαλιάς και η αίσθηση και η μυρωδιά του σώματος της μητέρας του το βοηθούν να νιώσει ασφάλεια και ηρεμία.

Στα περισσότερα μωρά αρέσει να θηλάζουν πιο συχνά το βράδυ. Η ροή του γάλακτος μπορεί να είναι λίγο πιο αργή απ’ ό,τι είναι το πρωί, αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα. Αντίθετα, σημαίνει ότι τα μωρά μπορούν να θηλάσουν στο στήθος ήρεμα και χαλαρωτικά χωρίς να γεμίζουν το στομαχάκι τους δυσάρεστα πολύ. Αν το μωρό σας κλαίει όταν του προσφέρετε ξανά το στήθος, δεν σημαίνει ότι ξαφνικά έπαψε να θέλει το στήθος! Είναι πολύ πιο πιθανό ότι απλώς έχει χορτάσει για την ώρα. Τα σημάδια ενός μωρού για το “πεινάω” μοιάζουν πολύ με το “βαριέμαι/είμαι κουρασμένο/είμαι στεναχωρημένο/δεν νιώθω άνετα/χρειάζομαι μια αγκαλιά”. Το μωρό σας εξακολουθεί να χρειάζεται βοήθεια, απλώς δε θέλει ξανά το στήθος εκείνη τη στιγμή.

Παρακάτω θα βρείτε μερικές ιδέες για το πώς να ηρεμήσετε ένα ταραγμένο μωρό με άλλους τρόπους, πέρα από τον θηλασμό. Αν δεν είστε σίγουρες για το τι θέλει το μωρό σας, δοκιμάστε να του προσφέρετε πρώτα το στήθος, αλλά αν φαίνεται να χειροτερεύει τα πράγματα, δοκιμάστε κάτι άλλο και προσφέρετε το στήθος ξανά όταν το μωρό θα είναι πιο ήρεμο.

Το “τέταρτο τρίμηνο”

Ορισμένοι ειδικοί μιλούν για το “τέταρτο τρίμηνο” της εγκυμοσύνης, δηλαδή τους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση, όταν ο εγκέφαλος του μωρού βρίσκεται ακόμη σε “ημιτελή” κατάσταση. Τα ανθρώπινα μωρά πρέπει να γεννηθούν όσο ο εγκέφαλός τους είναι ακόμη σχετικά ανώριμος, προκειμένου να χωρέσει το κεφάλι τους να περάσει από την περιορισμένη -λόγω της όρθιας στάσης του ανθρώπου- λεκάνη της μητέρας τους.

Το μωρό σας θα μάθει να ηρεμεί και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του όταν θα είναι έτοιμο, αλλά ένα βρέφος δεν είναι ακόμα έτοιμο για κάτι τέτοιο. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε ότι, δίνοντάς του τη βοήθεια που χρειάζεται τώρα, θα γίνει αργότερα “κολλημένο”, “κακομαθημένο” ή υπερβολικά εξαρτημένο. Στην πραγματικότητα, ισχύει το αντίθετο. Οι ψυχολόγοι γνωρίζουν ότι τα μωρά των οποίων οι ανάγκες ικανοποιούνται άμεσα, από νωρίς, είναι πιο πιθανό να εξελιχθούν σε παιδιά που δείχνουν εμπιστοσύνη και έχουν αυτοπεποίθηση, επειδή θεωρούν τον κόσμο ασφαλές μέρος και γνωρίζουν ότι μπορούν πάντα να βρουν βοήθεια αν τη χρειαστούν.

Κατά τους πρώτους μήνες, αν καταφέρνετε να κρατάτε το μωρό σας ασφαλές, ταϊσμένο, άνετο και σχετικά χαρούμενο, κάνετε σπουδαία δουλειά.

Ένα τυπικό βράδυ με ένα νεογέννητο

Θηλάζετε το μωρό σας μέχρι να κοιμηθεί. Το βάζετε προσεκτικά στο κρεβάτι του. Αμέσως ή ελάχιστες στιγμές αργότερα, ξυπνάει και κλαίει. Σκέφτεστε ότι μάλλον πεινάει… μήπως ο θηλασμός δεν έχει αποτέλεσμα; Το θηλάζετε ξανά μέχρι που σκέφτεστε ότι δεν μπορεί να χωράει το στομαχάκι του άλλο γάλα και το αφήνετε πάλι στο κρεβάτι του… και …ξεκινάτε πάλι από την αρχή, μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Παρόλο που (ειδικά αν δεν έχετε θηλάσει στο παρελθόν) μπορεί να ανησυχείτε ότι το μωρό σας κλαίει στο στήθος επειδή υπάρχει πρόβλημα με τον θηλασμό, εφόσον τα σημάδια πρόσληψης γάλακτος (βάρος, βρεγμένες & λερωμένες πάνες) είναι τα αναμενόμενα (What’s in a nappy και My Baby needs more milk – άρθρα της LLL Μεγάλης Βρετανίας με εικόνες), και το μωρό σας είναι χαρούμενο τις υπόλοιπες ώρες, πιθανότατα δεν έχει να κάνει με πείνα, ούτε με κάποια δυσλειτουργία του θηλασμού! Το πιο πιθανό είναι το μωρό σας να έχει ξυπνήσει επειδή απλά το αφήσατε κάτω.

Οι συνθήκες που ίσως προτιμούν οι ενήλικες για τον ύπνο τους – ησυχία, σκοτάδι, να μένουν μόνοι τους – είναι τρομακτικές για τα μωρά, τα οποία φοβούνται την εγκατάλειψη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Για τους προγόνους μας, ένα μωρό που έμενε μόνο του ήταν ένα μωρό που πιθανότατα δεν θα επιβίωνε. Το μωρό σας διαθέτει έναν “συναγερμό”, που αναπτύχθηκε προσεκτικά κατά τη διάρκεια χιλιάδων ετών ανθρώπινης εξέλιξης, ο οποίος είναι προγραμματισμένος να χτυπάει αν το μωρό αισθανθεί ότι έχει μείνει μόνο του.

Τι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό;

Ακολουθούν μερικές ιδέες που μπορεί να θέλετε να δοκιμάσετε:

  • Τα μωρά, όπως και άλλα μικρά πρωτεύοντα θηλαστικά, αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια όταν κρατιούνται σφιχτά από το σώμα ενός ενήλικα, ειδικά ενός ενήλικα που κινείται. Δοκιμάστε να λικνιστείτε ή να χορέψετε απαλά με το μωρό σας.
  • Αν θέλετε να κοιμίσετε το μωρό σας, προσπαθήστε να το βοηθήσετε να νιώσει ότι είναι ακόμα κοντά σας: ζεστάνετε το κρεβάτι του, βάλτε κάτι μέσα που να μυρίζει όπως εσείς, κουνήστε το κρεβατάκι, αφήστε το χέρι σας να ακουμπάει πάνω του ενώ το παίρνει ο ύπνος κ.λπ.
  • Περιμένετε περίπου 20 λεπτά μέχρι να κοιμηθεί βαθιά πριν το αφήσετε κάτω. Αν το αφήνετε στο κρεβάτι του πολύ σύντομα, είναι πιο πιθανό να ξυπνήσει, και μάλιστα αρκετά αναστατωμένο, επειδή ήθελε να κοιμηθεί.
    Το να μεταφέρετε το μωρό σας στην αγκαλιά σας ή σε ένα μάρσιπο αγκαλιάς (sling) καλύπτει τις περισσότερες από τις ανάγκες που καλύπτει και ο θηλασμός ενώ μπορεί να γίνει κι από άλλον ενήλικα. Οι μπαμπάδες ή άλλοι οικείοι ενήλικες που φροντίζουν συχνά το μωρό είναι εξαιρετικοί σε αυτό. Ένα μωρό, ακόμα κι αν δεν πεινάει, κατευθύνεται προς ένα στήθος με γάλα, αν το μυρίσει κοντά του. Αν πραγματικά δεν θέλει να θηλάσει ξανά, μπορεί να διαμαρτυρηθεί όταν φτάσει εκεί, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση σε όλους!
  • Δεν χρειάζεται να αφήνετε το μωρό σας από την αγκαλιά σας αν δεν το θέλετε.
  • Αν θέλετε, ζητήστε την υποστήριξη ανθρώπων που θα μπορούν να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το μωρό σας. Εάν δεν υπάρχει άλλος ενήλικας με τον οποίο να ζείτε μαζί, σκεφτείτε αν θα μπορούσε κάποιο μέλος της οικογένειας ή ένας φίλος σας να έρθει και να μείνει για λίγο μαζί σας. Έχετε μήπως κάποια ηλικιωμένη γειτόνισσα που της λείπουν τα εγγόνια της; Κάποια έφηβη που είναι εξαιρετική με τα μωρά; Ακόμη και τα πολύ μικρά μωρά μπορούν να έχουν στενές σχέσεις με πολλούς ενήλικες (και μεγαλύτερα παιδιά) ταυτόχρονα, και ένα ακόμη ζευγάρι χέρια μπορεί να είναι χρήσιμο τόσο για εσάς όσο και για το μωρό σας στο τέλος μιας κουραστικής ημέρας.
  • Δοκιμάστε να βγείτε έξω – τα μωρά είναι συχνά πιο χαρούμενα σε εξωτερικούς χώρους.
  • Τα μωρά συχνά φαίνονται πιο χαλαρά όταν περιβάλλεστε από άλλους ενήλικες- ξέρουν ότι έτσι δεν κινδυνεύουν από τα άγρια θηρία!
    Μια επίσκεψη σε κάποιο πάρκο μπορεί να είναι πολύ καλή ιδέα για τα καλοκαιρινά βράδια. Αν είστε στο σπίτι και δεν έχετε παρέα, δοκιμάστε το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση σε ένα κανάλι με ανθρώπους που μιλάνε.
  • Πειραματιστείτε με το τραγούδι, τον χορό, τη μουσική, το μασάζ, το μπάνιο, το λίκνισμα, το περπάτημα.
  • Δοκιμάστε να χαμηλώσετε τα φώτα και να μειώσετε τους θορύβους. Ορισμένα μωρά είναι πιο ευαίσθητα στα φώτα και τον θόρυβο από άλλα.
  • Αν μπορείτε να το κάνετε με ασφάλεια, (7 Κριτήρια Ασφαλούς Ύπνου) ίσως να θέλετε να πειραματιστείτε με το να κοιμηθείτε στο ίδιο κρεβάτι με το μωρό σας. Το να μάθετε να θηλάζετε ξαπλωμένες σε ένα κρεβάτι προετοιμασμένο με ασφάλεια, σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί να μετακινήσετε το μωρό σας μόλις κοιμηθεί και ότι μπορείτε να ξεκουραστείτε ενώ θηλάζετε. Αν ανησυχείτε για το αν το μωρό σας θα είναι ασφαλές στο κρεβάτι μαζί σας, ίσως να θέλετε να το δοκιμάσετε πρώτα κατά τη διάρκεια της ημέρας, με έναν άλλο ενήλικα να σας προσέχει και τους δύο.
  • Φροντίστε να έχετε κάτι για να φάτε (ετοιμάστε ένα γεύμα/σνακ εκ των προτέρων) και, αν μπορείτε, κοιμηθείτε ή τουλάχιστον ξεκουραστείτε νωρίτερα μέσα στην ημέρα, για να έχετε δυνάμεις για τις ώρες που το μωρό σας σάς χρειάζεται περισσότερο.
  • Μερικές φορές τίποτα δεν πιάνει. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις αρκεί να ξέρει το μωρό σας ότι είστε εκεί, μαζί του, ακόμα και στην έντασή του.
  • Αν το μωρό σας κλαίει σαν να πονάει, επικοινωνήστε με το γιατρό σας. Υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες εδώ σχετικά με τους πιθανούς λόγους του κλάματος
  • Αν αισθάνεστε πνιγμένες από τις ανάγκες του μωρού σας, ζητήστε βοήθεια και υποστήριξη. Το να φροντίζετε ένα μωρό που κλαίει είναι πραγματικά δύσκολο, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολο αν νιώθετε ότι δεν έχετε υποστήριξη. Η μαία σας, ο επαγγελματίας υγείας, ο γενικός γιατρός ή μια ομάδα υποστήριξης γονέων μπορούν να σας βοηθήσουν.
  • Αν και η συμμετοχή σε μια συνάντηση της La Leche League δεν θα σας εξασφαλίσει περισσότερο ύπνο, το να γνωρίζετε ότι αυτή η φάση είναι φυσιολογική και θα περάσει, μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει. Άλλες μητέρες που έχουν βιώσει την ένταση των πρώτων εβδομάδων με ένα μωρό, θα σας καλωσορίσουν και θα σας ενθαρρύνουν. Πολλές ομάδες της La Leche League προσφέρουν υποστήριξη και στο Facebook (βρείτε μια ομάδα).

Εργάζεστε εξαιρετικά σκληρά για να κατανοήσετε και να ικανοποιήσετε τις ανάγκες του μωρού σας. Κάθε μωρό είναι διαφορετικό και σταδιακά γίνεστε ειδική στο μωρό σας. Δεν υπάρχει “σωστός” ή “λάθος” τρόπος για να είστε με το μωρό σας (όπως δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να είστε με έναν σύντροφο ή φίλο)- υπάρχει μόνο αυτό που λειτουργεί και για τους δυο σας, σήμερα.

Αυτό μπορεί να φαίνεται τρομακτικό στην αρχή (μακάρι τα μωρά να είχαν και εγχειρίδιο οδηγιών!), αλλά καθώς περνάει ο καιρός, θα νιώθετε ότι μπορείτε να δοκιμάζετε διαφορετικές ιδέες για να ηρεμήσετε το μωρό σας και μπορεί να σκεφτείτε και άλλες, δικές σας. Καθώς περνούν οι εβδομάδες, θα μάθετε περισσότερα για το τι βοηθάει το μωρό σας (και τι όχι!) και θα αποκτήσετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με το να ξέρετε πότε το μωρό σας είναι εντάξει και πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια. Καθώς το μωρό σας μεγαλώνει και αποκτά μεγαλύτερη εμπειρία, θα βρίσκει τον κόσμο και τις δικές του σωματικές αισθήσεις λιγότερο ανησυχητικές.

Αυτές οι πρώτες εβδομάδες, που μπορεί να φαίνονται ότι θα κρατήσουν “για πάντα”, θα περάσουν. Πριν καλά-καλά το καταλάβετε, θα είστε σε θέση να υποστηρίξετε έναν άλλο, νέο γονέα που αναρωτιέται πώς στο καλό θα τα καταφέρει, γιατί εσείς θα τα έχετε καταφέρει!

Πηγές

Μετάφραση από: “Fussy evenings” with a newborn – La Leche League GB | Written by Jayne Joyce, on behalf of LLLGB, January 2019

Μετάφραση στα Ελληνικά: Νόπη Αλεξιάδου, Σύμβουλος Θηλασμού La Leche League International

Επιμέλεια: Εύα Δουκάκη & Βίκυ Μπαζούλα ΠαπαδάκηΣύμβουλοι Θηλασμού La Leche League International

Pin It on Pinterest